De eerste indruk

geplaatst op 29 april 2021

De eerste indruk
Het duurt net zo lang als één ademhaling, als het wisselen van rijbaan of als het inschenken van een kopje koffie. We hebben het over de eerste indruk bij een nieuwe ontmoeting. In een split-second heeft ons limbisch systeem al beoordeeld of het veilig is of niet. Zonder dat je je daar bewust van bent! Waarschijnlijk heb je er ook wel eens over nagedacht, in de voorbereiding op een sollicitatiegesprek of een ander belangrijk gesprek: “Hoe zien mensen mij en welke eerste indruk laat ik zelf eigenlijk achter?”.

Onze uitdaging
We doen het zelf ook, in die split-second maken we de balans op en we zijn ervan overtuigd dat wat we zien klopt. Vervolgens gaan we onbewust op zoek naar bevestiging voor deze overtuiging of naar aanknopingspunten. Onze uitdaging hierbij is dat we ondanks deze eerste indruk toch open en onbevangen op zoek gaan naar wie iemand werkelijk is, hoe deze persoon in het leven staat en wat hem of haar gevormd heeft. Je wilt iemand toch een eerlijke kans geven? Daarvoor is het nodig dat we onze eerste indruk even parkeren en onze gevoelens over die eerste indruk los kunnen laten. Zodat we iemand onbevooroordeeld kunnen ontmoeten. Tegelijkertijd willen we kunnen vertrouwen op ons gevoel en intuïtie. “Hoe leren we onze intuïtie te vertrouwen?”, is een vraag die geregeld bij ons langskomt. Tijd om er eens bij stil te staan!

Ons reptielenbrein
Van jongs af aan leren we het onszelf al aan: iets vinden van een ander. Het zit in de aard van de mens. Ons overlevingsbrein (ook wel reptielenbrein of limbisch systeem genoemd) scant voortdurend of er gevaar is, of we moeten vechten, vluchten of bevriezen. Dit leren we door in contact te zijn met mensen. Bepaalde gedragingen of bevindingen slaan we op en koppelen we aan beelden van een houding of een oogopslag. Dit nemen we weer mee bij het vormen van een eerste indruk bij een nieuwe ontmoeting. Is het veilig of niet? Je kunt het zien als een database die continu geraadpleegd wordt en in werking is. De ervaring die je hebt met bepaalde mensen koppel je hieraan en neem je mee, of dit nu een positieve ervaring is of een minder prettige. Het gevoel wat je krijgt bij de eerste indruk gaat eigenlijk over de database die je hebt opgebouwd met eerdere ervaringen.

Vertrouwen
Vertrouwen op je gevoel is een kwestie van leren en ervaring op doen, bij jezelf checken; klopt het wat ik zie en voel? Ervaring doe je op door te doen. Vaak mensen ontmoeten en het gesprek aangaan.

Wij hebben de overtuiging dat ieder mens deugt. En met die gedachte willen we en gaan we in gesprek! Vandaaruit gaan we op zoek naar wie iemand echt is en wat goed bij diegene past. Welke kernwaarden passen bij iemands identiteit en wat doet er echt toe in iemands leven. Vaak komen we dan tot een gesprek van hart tot hart, dan leer je iemand echt kennen en kom je uit het oordeel van goed of fout. Als je samen kunt kijken naar wat je hebt geleerd van bepaalde ervaringen en daar kwetsbaar over durft te zijn dan verdwijnen vooroordelen en ontstaat er verbinding, relatie. Als we op die laag kunnen komen, ontstaat er energie en komen wij in onze kracht maar onze kandidaten ook!  Wanneer we mensen voor het eerst ontmoeten begint dat altijd met die moment opname. In ons werk is het daarom de uitdaging dat we die eerste indruk én serieus nemen én tegelijkertijd open staan voor het echte verhaal. Is de kandidaat uit één stuk? Heeft hij of zij zicht op haar eigen ontwikkeling en groei? En vooral, is iemand pro-actief, wil iemand leren en groeien?

Een open gesprek: ons doel, ons werk!
De meeste mensen die ik vraag waar ze op letten bij het ontmoeten van nieuwe mensen letten op de houding, lichaamstaal en de oogopslag van mensen. Maar zeker ook of iemand contact maakt, is iemand geïnteresseerd of komt iemand (on)zeker over? Staat iemand echt open om contact te maken, toont iemand interesse? Interesse om met ons kennis te maken?

Anne-Geert Dijk